Hệ thống báo cháy tự động (Automatic fire alarm system) được định nghĩa là thống tự động phát hiện và thông báo địa điểm cháy. Với các thành phần chính: Trung tâm báo cháy, máy báo cháy (đầu dò), thiết bị đầu ra….
1. Nguyên lý hoạt động của hệ thống báo cháy tự động
1.1 Các trạng thái hoạt động
Bất kể hệ thống báo cháy địa chỉ hoặc thiết bị phòng cháy chữa cháy thông thường đều có các trạng thái làm việc sau:
- Trạng thái thường trực: Trung tâm báo cháy luôn có tín hiệu kiểm tra đến các thiết bị trong hệ thống. Đồng thời, các thiết bị đầu vào cũng thường xuyên cập nhật thông tin môi trường báo về tủ. Trong mạch luôn có dòng điện Io chạy qua.
- Trạng thái báo cháy: khi sự cố phát sinh trong khu vực bảo vệ, các thiết bị đầu vào (máy báo cháy, nút nhấn khẩn) sẽ gửi tín hiệu về tủ trung tâm. Tại hệ thống báo cháy trung tâm sẽ diễn ra các hoạt động xử lý, sau đó tín hiệu sẽ truyền đến các thiết bị đầu ra (chuông, đèn, còi) và điều khiển các thiết bị ngoại vi (nếu được lập trình sẵn) để cảnh báo cháy và phục vụ cho quá trình sơ tán, thoát nạn.
- Trạng thái báo lỗi: Trong quá trình giám sát, nếu tủ báo cháy nhận được tín hiệu báo lỗi hoặc không nhận được tín hiệu hồi đáp từ các thiết bị thì sẽ chuyển sang chế độ báo lỗi. Mọi thông tin về sự cố sẽ được hiển thị trên màn hình tủ. Khi lỗi được khắc phục hệ thống sẽ trở về chế độ giám sát bình thường.
Trong trường hợp trung tâm báo cháy có cài đặt thêm chức năng giám sát các thiết bị khác (bơm, công tắc dòng chảy…) thì khi có sự có thay đổi về trạng thái hoạt động của thiết bị thì hệ thống sẽ chuyển sang thông báo thiết bị cần giám sát thay đổi trạng thái. Thông tin về sự thay đổi này sẽ hiển thị trên màn hình tủ. Chế độ này cũng sẽ tự kết thúc nếu các thiết bị cần giám sát trở về vị trí bình thường.
1.2 Yêu cầu hệ thống cảnh báo cháy
Theo TCVN 5738:2021, một hệ thống cảnh báo cháy (báo cháy tự động) phải đáp ứng những yêu cầu sau:
- Phát hiện cháy nhanh chóng theo chức năng đã được đề ra;
- Chuyển tín hiệu khi phát hiện cháy thành tín hiệu báo động báo cháy rõ ràng để những người xung quanh có thể thực hiện ngay các biện pháp thích hợp;
- Có khả năng chống nhiễu tốt;
- Báo hiệu nhanh chóng và rõ ràng mọi trường hợp sự cố của hệ thống;
- Không bị ảnh hưởng bởi các hệ thống khác lắp đặt chung hoặc riêng rẽ;
- Không bị tê liệt một phần hay toàn bộ do cháy gây ra trước khi phát hiện ra cháy.
- Phải đảm bảo độ tin cậy và phải thực hiện đầy đủ các chức năng đã được đề ra mà không xảy ra sai sót.
- Những tác động bên ngoài gây ra sự cố cho một bộ phận không được gây ra những sự cố tiếp theo trong hệ thống.
Cũng trong bộ tiêu chuẩn này, các yêu cầu chi tiết cho từng thiết bị trong hệ thống cũng được đề ra.
2. Ứng dụng hệ thống báo cháy tự động cho từng dạng công trình
Dù là tòa nhà văn phòng, chung cư, khách sạn, trường học, bệnh viện hay nhà máy sản xuất, công xưởng thì đều cần trang bị hệ thống báo cháy tự động theo quy định của pháp luật hoặc nhằm mục đích bảo vệ an toàn cho con người và tài sản trước nguy cơ hỏa hoạn.
An Phát xin đề xuất một số ý kiến liên quan đến ứng dụng hệ thống cảnh báo cháy cho các dạng công trình phổ biến.
2.1 Hệ thống báo cháy tòa nhà
Ở đây có thể là tòa nhà văn phòng, khách sạn, trung tâm thương mại….
Hệ thống báo cháy tòa nhà có quy mô nhỏ chúng ta có thể dùng hệ thông thường như trên. Ta có thể thiết kế 1 tầng 1 zone hoặc nhiều tầng 1 zone tuy theo mong muốn sử dụng. Hoặc đối với các tòa nhà quy mô lớn, ta thiết kế hệ thống địa chỉ như hình dưới đây:
2.2 Hệ thống báo cháy chung cư
Hệ thống báo cháy chung cư thường dùng là hệ địa chỉ với quy mô lớn. Trong một số trường hợp, ta có thể lắp thêm thiết bị báo cháy không dây để đảm bảo an toàn hơn
Tham khảo sơ đồ nguyên lý đề xuất của An Phát: https://drive.google.com/file/d/1msrJdK-Fy1eqoD5kKZCB5803tcazbypJ/view?usp=sharing
2.3 Hệ thống báo cháy nhà xưởng
Do đặc tính môi trường nhiều khói bụi, hệ thống báo cháy nhà xưởng chuyên dùng đầu báo beam / đầu báo lửa hoặc trang bị hệ thống báo cháy sớm.
Đối với nhà xưởng có quy mô lớn, ta thiết kế hệ địa chỉ giám sát hệ thông thường như bản đề xuất sau: https://drive.google.com/file/d/1ej6jB7buU7Z0YwMF-EXBxT0XAKB-rLMw/view?usp=sharing
CÔNG TY TNHH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ VÀ THƯƠNG MẠI AN PHÁT
Địa chỉ: 119-121 Bàu Cát 3, Phường 12, Quận Tân Bình, TP.Hồ Chí Minh
Hotline: 0914 189 489
Điện thoại: (028) 6269 1495
Email: info@anphat.com